පාරවල් දිගේ මිනී කඳු ගොඩ නොගැසෙන සංස්කෘතික ජන සංහාරයේ ක්රමවේදය සියුම්ය.
එහිදී ජාතියක අනාගතය අවලංගු කරමින් සෙමෙන් සමූලඝාතනය කෙරෙන අතර උයිගුර්වරු ඊට නිදසුනකි.
චීන කොමියුනිස්ට් පක්ෂය (CCP) උයිගුර්වරුන්ට එරෙහි සිය ජන සංහාරක ඉලක්කය සපුරා ගැනීම සඳහා ක්රම කිහිපයක් සකස් කර ඇත.
මෙහි ප්රතිඵලයක් ලෙස අහිංසක මිනිසුන් විශාල වශයෙන් කඳවුරුවලට පිටුවහල් කර ඇති අතර, උයිගුර් දරුවන්ට එරෙහි ඉතාම නින්දිත උපක්රමයක් නම් ඔවුන් “කෘතිම අනාථයන්” බවට පත් කිරීමයි.
ඔවුන්ගේ දෙමාපියන් මිය ගොස් නැති අතර ඔවුන් රැඳවුම් කඳවුරකට කොටු කර සිටී.
ඒ අනුව තනි වන දරුවන් පසුව “බලහත්කාරයෙන් ඔවුන්ගෙන් වෙන් කර ළමා සුරැකුම් ආයතනවල හෝ අනාථ නිවාසවල සහ නේවාසික පාසල්වල” තබනු ලැබේ.
ලෝක උයිගුර් කොංග්රසයේ විධායක කමිටු සාමාජික ඩිල්ක්සාත් රැක්සිත් පෙන්වා දෙන පරිදි එය බරපතල මානුෂීය අර්බුදයකි.
එමෙන්ම “චීන බලධාරීන්, අනාගත උයිගුර්වරුන්ගේ උපත වැලැක්වීම අරමුණු කරගත් ‘පවුල් සැලසුම්’ ප්රතිපත්තියක් ද ක්රියාත්මක කරයි.”
උයිගර් දරුවන්ට බලපාන මෙම ඛේදවාචකය දැන් තුන්වන පියවරට පිවිසෙමින් තිබේ.
“දේශීය මූලාශ්රවලට අනුව, උයිගුර්වරුන් අතර දික්කසාද අනුපාතය දැන් ඇදහිය නොහැකි තරම් ඉහළ මට්ටමක පවතී.”
“දික්කසාදය පිටුපස ඇති ප්රධාන හේතුව නම්, ‘කෘතිම අනාථයන්’ ව්යාපාරය හමුවේ, බොහෝ උයිගර් ජෝඩු ආරම්භයේ සිටම තම දරුවන් ආරක්ෂා කිරීමට තීරණය කිරීමයි:
ඊට හේතු වී තිබෙන්නේ භාර්යාව අත්අඩංගුවට ගනු ලැබූ අවස්ථාවක, ඇයගේ ස්වාමිපුරුෂයාද අත්අඩංගුවට ගැනීමයි.
නමුත් දික්කසාද වීමෙන් උයිගර් යුවලකට තම දරුවන්ට වෙනත් ඉරණමක් ලබා දිය හැකිය.
මවක් හෝ පියෙකු රඳවාගෙන සිටින අවස්ථාවක, කාලාත්රයාට [එක් වරක් දික්කසාද වූ විට, කලත්රයා අත්අඩංගුවට නොගනු ඇත] දරුවන් ගැන සැබෑ සැලකිල්ලක් දක්වමින් නිවසේ සිටිය හැකිය.
‘එය මංමුලා සහගත අවසාන විසඳුමකි… කෙසේ වෙතත්, අවාසනාවකට මෙන්, උයිගුර් දරුවන් අවසානයේ හිංසා පීඩාවලින් ගැලවී නොයන බව මට විශ්වාසයි. සීසීපී නව ක්රම සකසනු ඇත…” Raxit වැඩිදුරටත් පවසයි.